11Steden Spakenplan

In 2040 is het Noorden bevrijd van haar minderwaardigheidscomplex. Krampachtig is een eeuw lang geprobeerd om het rijke “Westen” na te apen, om vergelijkbaar haar krenten uit de economische pap mee te pikken. Te lang is gewed op wat in 2040 verouderd welvaartsperspectief blijkt. Lang is er visieloos ingezet op elk willekeurige werkgelegenheid. Elk bedrijf kreeg als een vorm van concurrentievervalsing te veel goedkope ruimte aangeboden voor weer een paar fte werkgelegenheid. Deze werkgelegenheid bleek vaak van korte duur en al bijna nooit duurzaam. 

Doordat het Noorden 25 jaar eerder eindelijk met visie haar sterke punten heeft benut, is het in 2040 bij uitstek het landsdeel geworden, waar mensen graag wonen, werken en recreëren. Dat allemaal door het begrip mobiliteit anders te gaan benaderen.


Lag bij mobiliteit bijna automatisch de nadruk op automobiliteit, vanaf 2012 is het roer rigoureus omgegooid. Niet de auto werd het uitgangspunt, maar de langzame verkeersdeelnemer. De scholier, oudere, het spelende kind, maar ook de fietsende forens. Tijdig is ingezien dat de Elektrische fiets een beslissende doorbraak kon betekenen voor duurzame mobiliteit.


Het eerste geslaagde project in dit kader is het 11StedenSpakenplan geweest. Het spakenplan had als doel de mobiliteit te verbeteren van hen, die door de automobiliteit juist in het gedrang zijn gekomen. Voor de leefbaarheid van de samenleving is participatie in de openbare ruimte van alle bevolkingsgroepen van belang. Het 11StedenSpakenplan heeft als uitgangspunt om alle grotere kernen in het Noorden met elkaar te verbinden via solitaire fietspaden. Die fietspaden worden allang niet meer alleen gebruikt door fietsers, maar ook door Whikes (zeilfietsen), skeeleraars, longboarders etc. Knelpunt was dat kinderen niet meer van ouders op de fiets naar school mochten fietsen, omdat ze het te gevaarlijk vinden met auto’s op een zelfde weg. De vergrijzende bevolking moest van een extra mobiliteitsimpuls worden voorzien, omdat juist zij vaak op de fiets zijn aangewezen. Het hedendaagse verkeer is voor veel ouderen een angstbeeld. Het is niet meer het verkeer waarmee zij zijn opgegroeid.

Hoe eenvoudig het Spakenplan van idee ook lijkt te zijn, in de uitwerking is het een traject van veel inspraak, discussie, financiering, tracé-besluiten zoals uiteindelijk bij alle infrastructurele projecten. Wat van tevoren al wel duidelijk was, investeren in fiets-infrastructuur is vele malen goedkoper als in auto-infra en OV lijnen.

Bij het Spakenplan is zoveel mogelijk uitgegaan van bestaande fietspaden. Daar waar mogelijk zijn oude ventwegen omgebouwd tot solitaire fietspaden. Ook zijn nieuwe tracés veelal door een landelijk omgeving aangelegd. Opvallend in dit traject was de bereidwilligheid van boeren om voor dit doel land af te staan. Ook zij willen met hun grote landbouwvoertuigen niet nog meer fietsers aanrijden.

Het idee is voortgekomen uit onvrede met teruglopende leefbaarheid op het platteland en de fietsverkeersonveillgheidscijfers. Maar dat het daarnaast nog zoveel heeft opgeleverd, had niemand vooraf voor mogelijk gehouden:

  • Het Noorden van Nederland is de wereld nr. 1 locatie van fietsvakanties geworden. Juist hele gezinnen ontdekten de verkeersveilige fietsinfrastructuur i.c.m. prachtige vlakke fietsroutes. Dit heeft een enorme hoeveelheid recreatieve werkgelegenheid opgeleverd.
  • Het aandeel fiets tot < 15 km is opgelopen tot een ongelooflijke 60 %. Dit mede door de ontwikkelingen mbt de Electrische fiets, waar ook ieder kind tegenwoordig over lijkt te beschikken.
  • Er heeft zich juist aan fietsvriendelijke routes in het centrum van de steden veel hoogwaardige werkgelegenheid ontwikkeld. De huidige generatie combineert werk met nog heel veel andere zaken. Hiervoor blijkt het oude centrum van steden het meest geschikt.
  • Dat heeft ook een positieve druk opgeleverd op de woningmarkt. Inmiddels is bekend dat woningen aan goede fietsinfrastructuur populairder en daardoor waardevaster zijn, dan die langs de oude 50 km ontsluitingswegen in de stad. Daar waar vroeger juist de gegoede burgerij wilde wonen.

Dat er voor het Spakenplan nog heel wat moet gebeuren geeft onderstaande kaart aan, met alle huidige solitaire fietspaden in het groen weergegeven.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten